2 April 2012

Qalaktikamızda 10 milyard Yerə bənzər planet mövcud ola bilər

Qırmızı cırtdan ulduzların 40 faizinin ətrafında dövr edən, həyat üçün münbit şəraitə malik olan Yer boyda planetlər ola bilər.


Qırmızı cırtdanlar (bizim Günəşdən daha kiçik və soyuqdur) çox geniş yayılmışdır,və qalaktikadakı ulduzların 80 faizini təşkil edir. Onların geniş yayılması ən azı 100-nün Yer kürəsinə yaxın olmaqla Yerdən kənarda 10 milyardlarla məkanda, həyatın mümkünlüyünü xəbər verir.


Bu yeni hesablama 6 illik dövr ərzində nümunə olaraq 102 yaxın qırmızı cırtdanları tədqiqi üçün “European Southern Observatory”nin HARPS planet-ovçusu teleskopundan istifadə edən astronomlardan gəlir. Teleskop ulduzların xarakterik yırğalanmasını yoxlayıb ən azı bir planetin onların ətrafında dövr etməsini göstərmişdir.  Axtarışlar 1 və 10 Yer həcmi aralığında 9 planetdə  (ikisi yaşanması mümkün olan zonada) maye halda su üçün əlverişli tempraturun olduğunu tapmışdı. Çünki, qırmızı cırtdanlar bizim günəş qədər istilik istehsal etmir və onların yaşayış zonası ulduzlara daha yaxın yerləşir.


Təxminən Yupiter boyda böyük planetlər qırmızı cırtdanların 12 faizindən də az tapılması onların qayalı kiçik dünyalardan daha nadir olduğunu göstərir.


Bu çağa qədər, astronomlar ətrafında dövr edən planeti olan ulduzların sayını yalnız təxmin edə bilirdi. İndi isə təsdiqlənən 700 günəş xarici planetlə tədqiqatçıların həqiqi rəqəmlərə fikirlərini cəm etmək üçün əllərində kifayət qədər məlumat vardır.


Əvvəlki komanda Günəşə bənzər ulduzların 25 faizində Yer boyda planetin ətrafında dövrə vurduğunu bildirmişdi, lakin digər qrup hesablamışdır ki, qalaktikamızda 100 milyard ulduzun hər birində bir planet mövcuddur.


Astronomlar günəş xarici planetlərdən işığı birbaşa əks etdirməyə və oksigen və metan kimi həyat üçün mühüm olan kimyəvi elementləri və birləşmələri görməyə imkan verən teleskopun nə vaxtsa düzəldilməsinə ümid edirlər. 



Tərcümə etdi: Anar Qurbanzadə
Mənbə: www.wired.com

1 comment: